Konstytucja RP. Czym jest ustawa zasadnicza?

Każdy z nas słyszał o Konstytucji RP. Czy to z przekazów informacyjnych, czy ze szkoły. Sam długi weekend przypomina nam o Konstytucji, wszak 3 maja obchodzimy święto konstytucji tego dnia. Czy skoro nasza powszechna wiedza na ten temat nie pochodzi bezpośrednio od prawnika, to czy prawnik powinien nam tłumaczyć czym jest Konstytucja? Nie tylko powinien, ale ma swego rodzaju taki obowiązek! Przyjrzyjmy się w krótkich i prostych słowach, czym jest polska ustawa zasadnicza dla każdego obywatela w jej prawnym ujęciu.

Ramy państwa

Konstytucja to nic innego, jak taki akt prawny, który formułuje nam w jakim państwie żyjemy pod kątem prawnym. Ten akt określa nam jaki ustrój polityczny obowiązuje w naszym państwie, jakie mamy podstawowe prawa i obowiązki, a przede wszystkim określa granice działania władzy państwowej, w tym także podstawowe zasady jej działania. Krótko mówiąc są to ogólne reguły gry na jakich funkcjonuje społeczeństwo naszego kraju.

Prawa i obowiązki

Konstytucja RP zawiera nasze podstawowe prawa i obowiązki. To w niej odnajdujemy to, co chroni nas przed nadużyciem władzy państwowej oraz to co gwarantuje nam swobodę w życiu osobistym. Dzięki tym prawom i obowiązkom (także wolnościom) każdy obywatel ma jasny obraz tego w jakich granicach prawnych funkcjonuje w naszym kraju.

Zasady działania władzy państwowej

Konstytucja RP to przede wszystkim akt prawny regulujący kto, jak i kiedy sprawuje władze w państwie. To właśnie w konstytucji odnajdziemy artykuły stanowiące o tym, jak powstaje w Polsce prawo. Kto może sprawować urząd Prezydenta RP. Jakie są formy kontroli władzy państwowej, czy chociażby kiedy można wprowadzić określone stany nadzwyczajne w kraju.

Kompas legalności władzy

I wreszcie prawdopodobnie najważniejsza rola Konstytucji RP. To właśnie ten akt prawny stanowi punkt wyjścia do oceny, czy władza państwowa postępuje legalnie, czy też nie. To Konstytucja RP sprawia, że władza państwowa nie może postępować wedle jej uznania. Jest to bardzo ważna rola, ponieważ zapewnia nam wszystkim przede wszystkim to, że jesteśmy równi wobec prawa.

Dlaczego święto 3 maja jest ważne dla prawnika?

Jest ważne nie tylko dla prawnika, ale powinno być ważne dla każdego z nas. Dlaczego? Wyobraźmy sobie życie w kraju, w którym konstytucji nie ma, a o wszystkim decyduje kaprys jednej osoby albo niewielkiej grupy osób. We współczesnych czasach jest to być może dla nas niewyobrażalne, ale powinniśmy o tym pamiętać. Każdy z nas powinien mieć świadomość tego, że większość rzeczy, które możemy robić w świetle prawa ma swoje korzenie w Konstytucji RP.

Nawet jeśli nie obchodzimy tego święta w ujęciu historycznym, to powinniśmy je obchodzić przede wszystkim, jako święto łączące wszystkich obywateli. Konstytucja RP dotyczy nas wszystkich.

Źródło: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 nr 78 poz. 483; tekst ujednolicony).