Jak napisać: sprzeciw od wyroku nakazowego? Wskazówki i uwagi.

W tym poradniku dowiesz się jak przygotować samodzielnie prosty sprzeciw od wyroku nakazowego w postępowaniu karnym. Wskazówki i uwagi dotyczą jedynie ogólnych kwestii. Sam sprzeciw od wyroku nakazowego nie jest skomplikowanym pismem. Warto jednak wiedzieć, że można go nieco rozwinąć, zmodyfikować. Na samym dole znajdziesz listę kontrolną, która pomoże Ci zredagować pismo. Powodzenia!

• Postępowanie nakazowe

Zacznijmy od tego czym jest postępowanie nakazowe. Jest to szczególna odmiana postępowania karnego. Szczególna dlatego, że rozpoznanie sprawy w ramach postępowania nakazowego, nieco się różni od klasycznego, ogólnego postępowania karnego. Procedura ta ma zastosowanie w przypadku spraw lżejszych, czy mniej poważnych (nie w aspekcie moralnym), co do których zgromadzony materiał dowodowy powinien wskazywać, że sprawa jest niejako już wyjaśniona. Przynajmniej na pierwszy rzut oka. Na czym jednak polega główna cecha postępowania nakazowego? Na tym, że Sąd może rozpoznać sprawę samodzielnie, bez udziału żadnej ze stron. O jej zakończeniu, poprzez wydanie wyroku nakazowego, dowiesz się otrzymując ten wyrok przesyłką listowną (art. 500 i 505 KPK).

Przykłady spraw rozpoznawanych w postępowaniu nakazowym: narażenie człowieka na niebezpieczeństwo (art. 160 § 1 KK); nieudzielenie pomocy człowiekowi, kiedy zagraża mu niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia (art. 162 § 1 KK); spowodowanie wypadku np. w ruchu lądowym, ale bez śmierci człowieka (art. 177 § 1 KK); prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości (art. 178a § 1 KK). Powyższe przykłady zostały przedstawiony w typie podstawowym, tj. nie uwzględniają ustawowych wariantów zaostrzenia lub złagodzenia kary.

• Wyrok nakazowy

Sam wyrok nakazowy nie będzie się dużo różnił od klasycznego wyroku. Zauważymy, że zostanie zatytułowany tak, że jest to wyrok w postępowaniu nakazowym. Dlaczego ta oczywistość jest ważna? Dlatego, że dzięki tej informacji będziesz mieć pewność w ramach jakich przepisów została rozpoznana Twoja sprawa. Praktyczny skutek tej wiedzy to świadomość, ile masz dni na złożenie sprzeciwu od wyroku nakazowego.

Może być to zaskakujące, ale wyrok nakazowy nie musi zawierać uzasadnienia. Jeśli zostałeś skazany, to poznasz jedynie wymiar kary, którą nałożył na Ciebie Sąd oraz za jakie zachowanie zostałeś skazany. Nie poznasz powodów którymi kierował się Sąd (art. 504 KPK).

Ważne jest też to, że wyrokiem nakazowym Sąd nie wymierza kary pozbawienia wolności. Nawet wysokość kary grzywny ma tutaj ograniczenia, która maksymalnie może wynosić 200 stawek dziennych albo do 200 000 złotych (art. 502 § 1 KPK).

• Sprzeciw od wyroku nakazowego

Sam sprzeciw do wyroku nakazowego nie jest skomplikowanym pismem. Zgodnie z treścią art. 506 KPK, nie musisz formułować sprzeciwu w sposób bardzo skomplikowany. Wystarczy, że z jego treści będzie wynikać, że nie zgadzasz się z treścią wyroku i składasz sprzeciw od właśnie tego wyroku. Co powinien zawierać trochę bardziej rozbudowany sprzeciw? O tym poniżej.

• Skutek złożenia sprzeciwu do wyroku nakazowego

Tutaj odpowiedź jest bardzo prosta. Jeśli skutecznie złożysz sprzeciw, wyrok nakazowy po prostu traci moc (art. 506 § 3 KPK). Jeszcze prościej oznacza to tyle, co brak wyroku, czyli tak jakby przestał istnieć (mimo, że fizycznie nadal w aktach się znajduje).

Czy to oznacza, że sprawa została definitywnie zakończona? Nie. Sprawa będzie rozpatrywana od początku, ale na zasadach ogólnych, tzn. z rozprawą, z Twoim udziałem, itp. (art. 506 § 3 KPK).

Ważne! Warto pamiętać, że w przypadku rozpoznania sprawy od początku, Sąd może wymierzyć Ci surowszą kare. Nie jest on bowiem związany treścią wyroku nakazowego (art. 506 § 6 KPK).

• Skutek BRAKU złożenia sprzeciwu od wyroku nakazowego

Jeśli jednak nie złożysz sprzeciwu albo złożysz go nieskutecznie, konsekwencją tego będzie fakt, że wyrok nakazowy uzyska status orzeczenia prawomocnego (art. 507 KPK). Co to oznacza w praktyce? Skazanie prawomocnym wyrokiem nakazowym skutkuje wpisem do Krajowego Rejestru Karnego i utratą statusu osoby niekaranej (art. 1 ust. 2 pkt 1) - Ustawy o krajowym rejestrze karnym). Pozostałe skutki związane są z wykonaniem orzeczonej kary, np. konieczność zapłaty grzywny, czy utrata prawa jazdy.

• Termin

Na złożenie sprzeciwu od wyroku nakazowego masz jedynie 7 dni. Termin liczony jest od doręczenia wyroku. Składa się go do Sądu, który wydał wyrok nakazowy (art. 506 § 1 KPK).

• Sprzeciw od wyroku nakazowego - wskazówki

Jeśli zdecydujesz się na złożenie sprzeciwu od wyroku nakazowego, to warto nie ograniczać się do jego wersji podstawowej, którą przewidują przepisy postępowania. Pismo zawierające jedynie oświadczenie, że nie zgadzamy się z treścią wyroku i składamy sprzeciw będzie oczywiście poprawne, ale warto wykorzystać ten etap postępowania do obrony. Dlaczego?

Jest to dobry moment na przedstawienie naszego stanowiska w sprawie. Możemy, co prawda, potem wystąpić ustnie przed Sądem, ale z dużym prawdopodobieństwem stres spowoduje, że nasze wystąpienie nie będzie takim, jakim chcielibyśmy, żeby było. Wykorzystanie na ten cel formy pisemnej może skuteczniej spełnić nasze oczekiwania.

Możemy też rozwinąć nasze pisemne stanowisko później. Po złożonym sprzeciwie! Jednak i tutaj istnieje duże prawdopodobieństwo, że chociażby z powodu codziennych obowiązków, nie będziemy mieli na to czasu albo stracimy początkową motywację. Warto wykorzystać i emocje związane z terminem na wniesienie sprzeciwu od wyroku nakazowego. Zadziałają one mobilizującą i z większym zapałem przystąpimy do argumentowania naszego stanowiska, aniżeli w terminie późniejszym, ale po złożonym sprzeciwie.

Przykładowe wskazówki dla wersji zaawansowanej:

• złóż wniosek o przeprowadzenie rozprawy z twoim udziałem

  • niezależnie od tego, że sprawa będzie rozpoznawana na zasadach ogólnych, warto zasygnalizować, że chcemy wziąć osobisty udział w rozprawie;

• złóż wniosek o przeprowadzenie dowodów

  • jeśli dysponujesz dowodami na obronę swojego stanowiska, warto złożyć wniosek o ich przeprowadzenie;

• rozwiń swoje uzasadnienie

  • warto skorzystać z tej części pisma i przedstawić swoje stanowisko w sprawie, np. argumenty na swoją obronę; swoją ocenę zdarzenia, itp. To co uważasz według swojego uznania za istotne na poparcie swojego stanowiska.

• Lista kontrolna

Poniżej znajdziesz listę elementów z których powinien składać się poprawnie przygotowany sprzeciw od wyroku nakazowego. Jest to lista, której podstawy prawne możesz odnaleźć w art. 500 KPK, art. 506 KPK oraz 119 KPK.

Miejscowość i data	prawy górny róg pisma; oznaczenie miejscowości i daty sporządzenia i podpisania pisma
Oznaczenie Sądu	po prawej stronie pod miejscowością i datą; dane adresowe Sądu, który wydał i doręczył wyrok nakazowy, np. Sad Rejonowy w (...) Wydział (...) Karny, ulica i numer budynku, miejscowość i kod pocztowy
Oznaczenie oskarżonego	po lewej stronie pod oznaczeniem Sądu; Twoje imię i nazwisko, adres oraz dane kontaktowe: e-mail, telefon, fax albo oświadczenie o ich braku
Oznaczenie oskarżyciela	po lewej stronie pod oznaczeniem oskarżonego, czyli tego który wniósł akt oskarżenia wraz z danymi adresowymi
Sygnatura sprawy	po lewej stronie pod oznaczeniem oskarżyciela; numer sprawy, który znajduje się np. w treści wyroku albo na piśmie przewodnim z Sądu
Tytuł pisma	sprzeciw oskarżonego od wyroku nakazowego Sądu (oznaczenie Sądu) z (data), sygnatura sprawy
Wniosek zasadniczy	działając w imieniu własnym, niniejszym pismem składam sprzeciw od wyroku nakazowego Sądu (oznaczenie Sądu) z (data), sygnatura sprawy, który został mi doręczony (data)
Wnioski dodatkowe	np. o wyznaczenie rozprawy lub przeprowadzenie określonych dowodów
Uzasadnienie	np. dlaczego nie zgadzamy się z treścią wyroku; jak sami oceniamy sprawę
Załączniki	np. dowody, które dodajemy do pisma oraz kopia całego pisma wraz z załącznikami
Czytelny podpis	samodzielny i odręczny czytelny podpis z imienia i nazwiska

Uwaga: pismo możesz złożyć osobiście bezpośrednio we właściwym Sądzie albo nadać je listem poleconym na adres właściwego Sądu (art. 124 KPK i art. 506 KPK).

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks Karny, Dz. U. 1997 nr 88 poz. 553, tekst ujednolicony.

2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego, Dz. U. 1997 nr 89 poz. 555, tekst ujednolicony.

3. Ustawa z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym, Dz. U. 2000 nr 50 poz. 580, tekst ujednolicony.